آشنایی با شغل بازاریاب

بازاریاب یکی از مبهم ترین واژه هاییست که در حال حاضر در ادبیات اقتصادی ما استفاده می شود. هنگامی از بازار یابی استفاده می کنیم و یا فردی را به این شغل دعوت می کنیم مسائل بسیار زیادی حول آن ایجاد می‌شود. گاه بازاریابی به مثابه فروش اجناسی خاص به مشتریان است که به صورت درصدی به بازاریاب پورسانت تعلق می گیرد، گاه هم یک شغل رسمی است که زمینه خرید و فروش محصولات خاصی را فراهم می‌آورد. بازاریابی در جهان جدید زمینه فروش بسیاری از محصولات جدید را فراهم کرده است. بر خلاف آنچه تصور عمومی در خصوص این شغل است معمولا بازاریابی را یک شغل اساسی در دنیا در نظر می گیرند و حتی در داخل کشور هم مشاغلی هستند که بدون وجود بازاریاب امکانی برای موفقیت آن وجود ندارد .

اما احتمالا همه ما یکبار با پیشنهاد ورود به این شغل روبرو شده ایم و سوالات زیادی هم در این خصوص برای ما ایجاد شده است. بازاریابی با آن چه در حال حاضر در جریان است تفاوت های اساسی دارد. در این یادداشت تلاش می کنیم تا بازاریابی را از چند جهت بررسی کنیم.
ابتدا توضیحاتی کلی در خصوص شغل بازاریابی و وظایف و مهارت‌های مورد نیاز آن خواهیم داد و در ادامه سعی می کنیم تا مشکلات و معایب بازاریابی به مثابه یک شغل کاذب را بررسی کنیم. آیا می توان به شغل بازاریابی اعتماد کرد؟ کدام نوع بازاریابی مطلوب است؟ مهم ترین مشکلات بازاریابی چیست؟ چه مهارت‌هایی برای یک بازاریاب موفق مورد نیاز است؟ حداقل و حداکثر درآمد در این شغل چگونه خواهد بود؟ در صورتی که با این پرسش‌ها روبرو هستید و یا مسئله ای در خصوص بازاریابی دارید این مطلب را تا پایان دنبال کنید.

استخدام بازاریاب در ارومیه

برای مشاهده تمام آگهی های این بخش روی عکس زیر کلیک کنید.

بازاریابی چیست؟

بازاریابی یکی از مشاغل حرفه ای در جهان جدید است که تلاش دارد زمینه فروش محصولات هر شرکت را بیشتر کند. این کار به روش های گوناگونی صورت می گیرد. به عبارت بهتر بازاریابی یک عمل است که طرق مختلف امکان پذیر می شود. برای مثال تعدادی از شرکت ها تنها به تبلیغات برای بازاریابی اکتفا می کنند. عده‌ای به انجام پژوهش می پردازند و در مواردی نیز بازاریابی به صورت حضوری ممکن می شود.
بنابراین وقتی از بازاریابی سخن می گوییم شامل هر کاری می شود که زمینه فروش بیشتر را فراهم می کند. اما آن چه در این یادداشت در خور توجه است اصطلاح بازاریاب است. یعنی فردی که به انجام امور فوق می پردازد.

انواع بازاریاب

به طور کلی می توان دو نوع بازاریابی را از هم تفکیک نمود. نخست بازاریابی حضوری است و دیگری غیر حضوری. احتمالا در آگهی های مختلف درباره این شغل هم دیده‌اید که این دو شغل را از هم تفکیک می کنند. اما بازاریابان را با توجه به نوع فعالیتی که انجام می دهند هم می توان تفکیک نمود. بازاریابی در فضای مجازی یکی از مهم ترین نوع بازاریابی به حساب می آید. معمولا در این روش از تبلیغات و مشاوره غیر حضوری استفاده می شود. عمده ترین نوع بازاریابی هم در اینستاگرام صورت می گیرد. البته انجام تبلیغ در سایت های مختلف و تلگرام و غیره هم در این کار اهمیت اساسی دارد.
در کنار موارد بالا می توان بازاریابی در محل کار هم اشاره نمود. عمده این بازاریابی به صورت مشاوره صورت می‌گیرد. کارشناس بازاریاب در این کار به بررسی مزیت‌های کار خود و معرفی آن به مشتریان می‌پردازد. برخی از این بازاریابان به صورت مستقیم در بازار‌ها نیز فعالیت می کنند و با معرفی محصولات خود زمینه فروش بیشتر را فراهم می‌کنند.

وظایف بازاریاب

- بررسی کامل محصولات تولیدی شرکت
- بررسی محصولات مشابه ای که تولید می‌شوند
- شناخت کامل مزایا و معایب محصولات
- تبلیغات گسترده و موثر در مکان‌های مورد نیاز
- حضور موثر در بازار مصرف
- تلاش برای شناخت رفتار مصرف کنندگان
- فن بیان قوی و توانایی برقراری ارتباط موثر
- کسب اطلاعات موثق اقتصادی
- توانایی جذب مشتری
- توانایی حفظ بازار موجود از طریق گفتگو و استدلال
هر بازاریابی باید موراد فوق را انجام دهد. چه حضوری و چه غیر حضوری. همانطور که اشاره داشتیم کار بازاریاب پیدا کردن بازار مصرف برای کالاهای تولیدی در یک شرکت یا کارخانه است. بنابراین تک تک موارد فوق اهمیت دارند. هنگامی که می خواهید به هر روشی بازاریابی انجام دهید با یک مسئله اساسی روبرو می شوید و آن معرفی کامل محصولاتتان است. خودتان را جای یک بازاریاب بگذارید که در حال مذاکره با مشتری است. ممکن است با سوالات متنوعی روبرو شوید. سوالات سخت و آسان. مشتری می خواهد بداند، خدمات شما چگونه عرضه می شود. چه مزیت هایی دارد و یا کالای شما از چه جنسی است و چرا چنین قیمتی دارد. بازاریاب باید حس اعتماد و امنیت را در مشتری ایجاد کند تا او از خرید خود مطمئن شود در غیر این صورت به سمت محصولات مشابه می رود.
بازاریاب باید زمینه مقایسه کالا‌های خود با کالا‌های مشابه را فراهم کند و به مشتری توضیح دهد که چرا جنس او کیفیت بیشتری دارد و باید او را قانع کند که قیمت این محصول نسبت به کالا‌های مشابه بسیار بهتر است. معمولا افراد مختلف هنگامی که شما دست به مقایسه می زنید برای خرید مطمئن تر می شوند. آن‌ها متوجه می شوند که بهترین خرید را انجام می‌دهند و به اصطلاح کلاه سرشان نمی‌رود. بهتر است برای این کار مثال‌های موثقی هم داشته باشید. مثلا سایت‌های مختلف که آن خدمت یا کالا را می‌فروشند را شناسایی کنید و نشان دهید که قیمت شما مناسب تر است. بنابراین شما باید با اطلاعات کاملی در خصوص کالاهایی که قصد فروش آن‌ها را دارید دست پیدا کنید. در مورد جنس محصولات و شیوه ساخت آن‌ها، همه و همه این موارد اساسی هستند.
اما موضوعات فوق برای مواقعی است که مشتری به شما مراجعه می‌کند در حالی که کار بازاریاب تلاش برای مراجعه مشتری بیشتر هم هست. به این معنا بازاریاب باید فعالیت گسترده‌ تبلیغاتی انجام دهد.
 

معایب و مزایای بازاریابی

ابتدا بهتر است مزایای بازاریابی را کمی بیشتر توضیح دهیم. همانطور که گفتیم بازاریابی در حال حاضر در جهان به مثابه عملکردی در جهت موفقیت هر مجموعه است. بازارهای داخلی و جهانی نیازمند شناسایی هستند و همواره باید بین یک شرکت تولیدی و خدماتی و بازار مصرف ارتباط وجود داشته باشد. این ارتباط به منظور کسب اطلاعات به روز و موثق در خصوص نوسانات و پتانسیل بازار است به همین دلیل هم کارشناس بازاریابی به جمع آوری اطلاعات، شناخت امکان‌ها و گفتگو با مشتریان می پردازد تا زمینه موفقیت واحد‌های تولیدی را فراهم کند. بنابراین باید بگوییم بازاریابی در عصر جدید یک الزام به شمار می رود.
اما شغل بازاریابی هم مزایایی برای شاغلان آن دارد. از آن جا افراد شاغل همواره در بازار هستند می توانند تجربه کافی برای ورود به بازار را پیدا کنند. برای مثال بازاریاب لوازم آرایشی و بهداشتی می داند که چگونه باید مشتری جذب کند، بهترین راه خرید کالا چیست، چگونه می تواند واردات انجام دهد، چه تبلیغاتی برای فروش موثر است. بنابراین اگر روزی تصمیم بگیرید در این حوزه فعالیت کند مشکل چندانی برای کسب موفقیت ندارد.
بازاریابی ‌می تواند یک شغل پاره وقت و یا غیر حضوری هم باشد. افرادی که نمی‌توانند همواره در محل کار حضور داشته باشند می‌توانند کار بازاریابی را در منزل خود انجام دهند و یا در ساعت غیر اداری به انجام امور بپردازد.
با توجه به این که معمولا حقوق بازاریاب به صورت پورسانتی و یا مزایا و پاداش داده می‌شود می توان امیدوار بود که کار بیشتر زمینه افزایش درآمد را فراهم می‌کند. بنابراین بازاریابان می‌توانند درآمد بسیار خوبی از کاری که انجام می دهند به دست آورند و این موضوع بستگی به میزان تلاشی دارد که روزانه انجام می دهند.

معایب بازاریابی

ابتدا موارد کلی در این خصوص را بررسی می کنیم. یک بازاریابی به معنای مثبت آن هم معایبی دارد. عمده معایب آن را باید در مورادی خلاصه کرد که شاید نقطه قوت آن هم باشد. بسیاری از بازاریابان از این که حقوق ثابت دریافت نمی‌کنند ناراضی هستند. و این موضوع در ابتدای بازاریابی هم بیشتر نمود دارد. وقتی بازاریاب هنوز به صورت حرفه ای با کارش آشنا نشده باشد قاعدتا درآمد زیادی به دست نمی‌آورد و این امر ادامه بازاریابی را سخت می‌کند. چه بسا که بسیاری در این مرحله این شغل را ترک می‌کنند.
بازاریابی در ایران به صورت حرفه ای انجام نمی‌دهند. در صورتی که در بسیاری از کشور‌های جهان رشته بازاریابی وجود دارند و متخصصان این حوزه به صورت حرفه‌ای اقدام به آموزش می‌کنند در ایران عمده آموزش ها غیر حرفه‌ای است و باید گفت این شغل بیشتر با توجه به تجربه افراد ایجاد و اداره می‌شود.
اما گاهی بازاریاب به مثابه حضور در شرکت‌های به اصطلاح هرمی است که زیر مجموعه‌ سازی صورت می‌گیرد و درآمد حاصل از آن به بازاریاب می‌رسد. این کار در اروپا و آمریکا سال‌ها پیش صورت گرفت و به عنوان فروش بی واسطه هم مطرح شد. اما در ایران نه تنها واسطه حذف نشد بلکه واسطه‌های متعددی ایجاد شدند. این نوع از بازاریابی که در اشکال جدید هنوز هم ادامه دارد حتی به صورت تک خرید و پورسانت‌های بسیار زیاد در حال انجام است.
هنگامی که شما برای این کار مراجعه می‌کنید احتمالا با استدلالات محکمی روبرو می‌شوید اما مشکلات اساسی در کار این افراد و شرکت‌ها وجود دارد. مهم‌ترین نکته ای که می‌توان به آن اشاره نمود خود کالایی است که به فروش می‌رسد. این کالا‌ها اغلب انحصاری هستند و یا متعلق به شرکت‌های گمنام هستند که شما نمی‌توانید قیمت دقیق آن را محاسبه کنید و ممکن است این اجناس به قیمت گزافی به شما فروخته شود.

درآمد، بازارکار و وضعیت استخدامی بازاریاب

هر لحظه که تصمیم بگیرید می‌توانید وارد کار بازاریابی شوید. آگهی ‌های استخدامی بی شماری در این خصوص وجود دارد. بازاریابی پوشاک، مسکن، خدمات، اجناس و غیره به صورت حضوری و غیر حضوری وجود دارد. اما مسئله اصلی انتخاب درست محلی و یا مجموعه‌ای است که قرار است در آن کار کنید.
از آن جا که بازاریابی یک شغل رسمی نیست بنابراین نمی‌توان انتظار داشت که درآمد مشخصی برای آن وجود داشته باشد. اگر به آگهی ها هم توجه داشته باشید گاه از درآمد بیست میلیون در ماه صحبت می‌کنند و گاه از درآمدهای چند صد میلیونی. اما واقعیت برای همه این گونه نیست چرا که اغلب افرادی که وارد این کار می‌شوند بعد از مدت کوتاهی انصراف می‌دهند.
یک بازاریابی معقول حدود دو میلیون تومان درآمد ثابت دارد و بسته به نوع موفقیتی که به دست می‌آورد این حقوق به چهار میلیون تومان هم می‌رسد. البته ممکن است برخی واقعا درآمد بیست میلیون تومانی هم داشته باشند اما تعداد این افراد بسیار اندک است