چگونه می توانیم از ابزارهای خودشناسی برای انتخاب شغل استفاده کنیم؟
نوشته شده توسط
باجاب
افراد در زمانی که به دنبال انتخاب شغلی هستند اغلب از خود می‌پرسند که آیا روشی وجود دارد که با استفاده از آن بتوانند متوجه شوند که در چه شغلی می توانند موفق شوند. متاسفانه، روش خاص و یکتایی که به صورت جادویی بتواند به شما بگوید که برای بقیه عمرتان چه کاری را انتخاب کنید، وجود ندارد. با این حال، مجموعه ای از روش ها و ابزارهای خودشناسی وجود دارد که می تواند در مسیر یافتن بهترین شغل کمک کند.
در طی مرحله خودشناسی ابتدا اطلاعاتی درباره خود جمع آوری نمایید تا برای برنامه‌ریزی شغلی یک تصمیم آگاهانه بگیرید. خودشناسی باید شامل بررسی کامل ارزشها، علایق، شخصیت و استعداد شما باشد.
- ارزشها: مواردی مثل دستاورد، موقعیت و استقلال است، که خیلی مهم هستند.
- علایق: کاری هایی مثل بازی گلف، پیاده‌روی طولانی، و گردش با دوستان که از آن ها لذت می‌برید.
- شخصیت: مواردی مثل صفات برجسته، محرک های انگیزشی، نیازها و نگرش‌ها که در شما وجود دارد.
- استعداد: فعالیت‌هایی مثل نوشتن، برنامه‌نویسی کامپیوتر، و آموزش که آنها را خیلی خوب می توانید انجام دهید. این فعالیت ها می توانند به صورت ذاتی در شما وجود داشته باشند یا از طریق آموزش به دست آورده باشید.
بسیاری از افراد مشاور حرفه ای را استخدام می کنند تا به آنها در این فرایند کمک کنند و جنبه های مختلف خودشناسی را در کنار هم مورد بررسی قرار دهند. در ادامه پیرامون انواع مختلف ابزارهای خودشناسی صحبت خواهد شد و همچنین نکات دیگری که باید هنگام استفاده از نتایج این ابزارها و روش های انتخاب شغل در نظر گرفت، ارائه می شود.
فهرست ارزش ها
احتمالا مهمترین شاخصی که در هنگام انتخاب شغل مورد توجه قرار می گیرد ارزش های شخصی است. اگر زمانی که در حال برنامه‌ریزی شغلی هستید ارزشهای شخصی خود را در نظر نگیرید، احتمالا شانس به دست آوردن شغلی که دوست دارید و در آن می توانید موفق شوید را نخواهید داشت. برای مثال، کسی که استقلال برای او اولویت بالایی دارد در کارهایی که آزادی عمل کمتری دارد، هرگز خوشحال نخواهد بود.
ارزش ها از دو جنبه درونی و بیرونی می توانند مهم باشند. جنبه درونی ارزشها مرتبط با خود کار و آنچه که به جامعه کمک می‌کند، است. جنبه بیرونی ارزش های یک شغل شامل ویژگی‌های خارجی مثل مشخصات فیزیکی و پتانسیل درآمد، است. سوال های زیر در زمینه ی فهرست ارزش ها، می توانند مطرح شوند:
آیا حقوق بالا برای شما مهم است؟
آیا در کار شما مهم است که با دیگران در ارتباط باشید ؟
آیا در کار شما مهم است که به جامعه کمک کنید؟
آیا داشتن یک شغل معتبر برای شما مهم است؟
در طول یک فرایند خودشناسی، یک مشاور حرفه ای ممکن است یکی از موارد زیر را برای فهم دقیق فهرست های ارزش ها درباره شما انتخاب نماید:
- پرسشنامه اهمیت Minnesota (MIQ)
- بررسی ارزشهای بین فردی (SIV)
- مزاج و فهرست ارزشها (TVI)
فهرست علایق
متخصصان توسعه شغلی به طور پیوسته فهرست علایق مانند فهرست بیشترین علاقه مندی (SII)را تهیه می کنند، که در گذشته با عنوان فهرست Strong-Campbell نامیده می شد. این روش خودشناسی از افراد می‌خواهد که به یک سری سوالات در رابطه با علایقشان پاسخ دهند. پیشگام توسعه ی روش های مبتنی بر علایق روانشناسی به نام استرانگ است. او از طریق اطلاعاتی از مردم درباره دوست داشتن یا نداشتن فعالیت‌ها، اشیا و انواع افراد، فهمید افرادی که در شغل یکسانی که از آن راضی بودند، علایق مشابهی داشتند.
دکتر جان هلند و همکارانش سیستمی از علایق مشترک با یک یا چند نوع، از شش گانه زیر را فراهم کردند:
- واقع‌بینانه
- تحقیقی
- هنری
- اجتماعی
- متهور
- سنتی
سپس او این انواع را با مشاغل مرتبط کرد. زمانی که فهرست علایق را ایجاد کنید می توانید نتایج را با این مطالعه مقایسه نمایید تا ببینید که شما در کجا قرار دارید - آیا علایق شما مشابه یک افسر پلیس و یا یک حسابدار هستند؟
ویژگی های شخصیتی
بسیاری از ویژگی های شخصیتی مورد استفاده در برنامه‌ریزی شغلی بر پایه تئوری شخصیت روانشناس کارل Carl Jung's هستند. او باور به چهار جفت از اولویت‌های متضاد داشت، شخصیت آنها را ایجاد می کند. این موارد عبارتند از:
- برون گرایی و درون‌گرایی هستند (چگونه یک فرد اطلاعات را درک می‌کند)
- تفکر یا احساس (که چگونه تصمیم‌گیری می‌کند)
- سنجش و شهود (چگونگی درک اطلاعات)
- قضاوت و درک (نحوه زندگی او).
انتخاب هر مورد در این جفت ها، تیپ شخصیتی هر شخصی را تشکیل می‌دهد.
مشاوران شغلی اغلب از نتایج ارزیابی‌های مبتنی بر تئوری شخصیت Jungian ، مانند شاخص Myers-Briggs (MBTI) برای کمک به مشتریان برای انتخاب شغل مناسب استفاده می‌کنند. آنها معنقند که افراد با یک تیپ شخصیتی خاص برای مشاغل خاصی مناسب‌تر هستند. مثلا برای یک فرد درون‌گرا، شغلی که به صورت مداوم نیاز است با دیگران در ارتباط باشد، مناسب نیست.
ارزیابی استعداد
وقتی تصمیم می‌گیرید که باید در چه زمینه‌ای شروع به کار نمایید ابتدا باید استعدادهای بالقوه خود را کشف کنید. استعداد یک توانایی طبیعی یا اکتسابی است. علاوه بر توجه به چیزهایی که در انجام دادن آنها مهارت دارید، چیزهایی را که از آنها لذت می‌برید را هم در نظر بگیرید. امکان دارد که در کاری مهارت خاصی داشته باشد اما هر ثانیه از انجام دادن آن احساس بدی کنید. البته به طور کلی مردم از انجام کارهایی که در آن خوب هستند، لذت می‌برند.
در حالی که شما مهارت‌های خود را ارزیابی می‌کنید، در مورد اینکه چه زمانی لازم است برای کسب مهارت‌های پیشرفته وقت صرف کنید، فکر کنید. سوالی که باید از خودتان بپرسید این است - اگر یک شغل با تمام ویژگی‌هایی مناسب را پیدا کنم و مدت زمان خاصی لازم باشد که برای آن آماده شوم، آیا من حاضر و قادر خواهم بود که برای این آماده شدن تلاش کنم؟
موارد دیگر که لازم است درباره آنها بیندیشید
در هنگام انجام فرآیند خودشناسی، عوامل دیگری که شما را در هنگام انتخاب شغل تحت‌تاثیر قرار خواهند داد، فکر کنید. مثلا به مسئولیت‌های زندگی خانوادگی تان و توانایی برای پرداخت هزینه تحصیل یا آموزش فکر کنید. فراموش نکنید که خودشناسی اولین گام در فرآیند برنامه‌ریزی شغلی است، نه آخرین مرحله از آن.
پس از اتمام این مرحله به سراغ مرحله ی بعدی که همان کشف شغل مناسب است، بروید. با در نظر گرفتن نتایج خودشناسی، مشاغل مختلف را مورد بررسی قرار دهید تا ببینید کدام یک از آنها برای شما بهتر است. در حالی که مرحله خودشناسی ممکن است شغل خاصی را با علایق، شخصیتی، ارزشها و استعداد شما مناسب است را نشان دهد امابه این معنی نیست که این تنها شغلی است که برای شما مناسب است. همچنین یک شغل را صرفا به این دلیل که در نتایج خودشناسی شما جای نگرفته، حذف نکنید. تحقیقات زیادی در مورد هر شغلی که به آن علاقه‌مند هستید انجام دهید.
